در پی تشدید تحریمهای اقتصادی ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران، وزیر نفت عراق، حیان عبدالغنی، از استفاده نفتکشهای ایرانی از «مدارک جعلی عراقی» برای حمل و نقل نفت خام ایران خبر داد. این اظهارات، که روز سوم فروردین در یک مصاحبه تلویزیونی مطرح شد، بار دیگر پرده از تلاشهای ایران برای دور زدن تحریمهای شدید آمریکا برداشت.
توقیف نفتکش ایرانی با مدارک جعلی
به گفته وزیر نفت عراق، نیروی دریایی آمریکا در آخرین ماه سال ۲۰۲۴ یک نفتکش ایرانی را در خلیج فارس توقیف کرده است که مدارکی از مقامهای نفتی عراق به همراه داشته است. وی همچنین تأکید کرد که آمریکا دولت عراق را از وجود چندین نفتکش دیگر با مدارک جعلی عراقی مطلع ساخته است. این نفتکشها، که در واقع متعلق به ایران بودهاند، ظاهراً از هویت جعلی عراقی برای تسهیل حمل و نقل نفت و دور زدن محدودیتهای بینالمللی استفاده میکردند.
سکوت تهران در برابر اتهامات جدید
در حالی که اتهام جعل اسناد نفتی عراق به جمهوری اسلامی وارد شده است، تاکنون هیچ واکنشی از سوی مقامهای ایرانی نسبت به این ادعا منتشر نشده است. وزارت نفت ایران نیز هنوز به پرسشهای خبرگزاری رویترز در این باره پاسخی نداده است.
سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران
دولت دونالد ترامپ، که پس از بازگشت به کاخ سفید سیاست «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی را از سر گرفته، تلاش میکند تا صادرات نفت ایران را به صفر برساند. هدف از این سیاست، جلوگیری از تأمین مالی گروههای نیابتی وابسته به جمهوری اسلامی در منطقه و ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هستهای عنوان شده است.
در این راستا، واشینگتن تنها در دو ماه گذشته چهار دور تحریم جدید علیه ایران اعلام کرده است که شامل محدودیتهایی برای نفتکشهای ایرانی و حتی برخی پالایشگاههای کوچک و خصوصی در چین میشود.
افزایش فشار بر عراق برای ازسرگیری صادرات نفت اقلیم کردستان
همزمان با این اقدامات، دولت ترامپ فشار بر عراق را افزایش داده است تا صادرات نفت اقلیم کردستان را که از سال گذشته متوقف شده بود، از سر بگیرد. آمریکا تهدید کرده است که در صورت عدم همکاری بغداد، این کشور نیز مانند ایران با تحریمهای سختتری از سوی واشینگتن روبهرو خواهد شد.
جمعبندی
افشای استفاده نفتکشهای ایرانی از مدارک جعلی عراقی، نشاندهنده میزان وابستگی جمهوری اسلامی به فروش نفت و تلاشهای فزاینده آن برای دور زدن تحریمهای بینالمللی است. با تشدید فشارهای واشینگتن، به نظر میرسد تهران راهکارهای پیچیدهتری را برای حفظ جریان درآمدهای نفتی خود دنبال میکند. اما در عین حال، این اقدامات میتواند روابط ایران و عراق را نیز تحت تأثیر قرار داده و فشارهای دیپلماتیک جدیدی بر جمهوری اسلامی وارد کند