در شرایطی که تنش میان ایران و آمریکا افزایش یافته، استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیسجمهور ایالات متحده در امور خاورمیانه، تأکید کرده که دونالد ترامپ در تلاش است از طریق «اعتمادسازی» از درگیری نظامی با ایران جلوگیری کند. وی همچنین فاش کرد که ایران از طریق واسطهها در حال تماس با آمریکا است.
دو راه برای مدیریت ایران: توافق یا اقدام نظامی
در مصاحبهای که شامگاه اول فروردین با تاکر کارلسون منتشر شد، ویتکاف گفت که دو راه برای مدیریت ایران وجود دارد: اقدام نظامی یا توافق دیپلماتیک. وی تصریح کرد که ترامپ تمایل به مذاکره دارد و قصد آسیب رساندن به ایران را ندارد. او همچنین تأکید کرد که واشنگتن از نظر نظامی دست بالاتر را دارد، اما ترامپ خواستار حلوفصل اختلافات از طریق گفتوگو است.
نامه ترامپ به رهبر جمهوری اسلامی و واکنش تهران
حدود دو هفته پیش، ترامپ اعلام کرد که نامهای به علی خامنهای ارسال کرده و پیشنهاد مذاکرات مستقیم و دستیابی به توافق جدید هستهای را مطرح کرده است.
بر اساس گزارشها، ترامپ در نامه خود یک ضربالاجل دو ماهه برای رسیدن به توافق تعیین کرده است. با این حال، رهبر جمهوری اسلامی بارها مذاکره با آمریکا را رد کرده و در واکنش به این نامه، خطاب به واشنگتن اعلام کرد: «به جایی نمیرسید» و «سیلی میخورید».
پاسخ احتمالی ایران به نامه ترامپ
وزیر خارجه ایران اعلام کرده که جمهوری اسلامی به زودی به نامه ترامپ پاسخ خواهد داد، اما این پاسخ بیشتر جنبه تهدید خواهد داشت. این اظهارات در حالی مطرح شده که آمریکا ایران را به افزایش غنیسازی اورانیوم و تلاش برای دستیابی به تسلیحات هستهای متهم کرده است.
افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده ایران و نگرانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی
پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، ایران تعهدات خود را کاهش داده و سطح غنیسازی اورانیوم را افزایش داده است. بر اساس گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد غنیشده ایران در سه ماه گذشته از ۱۸۲ کیلوگرم به ۲۷۵ کیلوگرم رسیده است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، با ابراز نگرانی شدید اعلام کرده که ایران تنها کشور غیرهستهای است که چنین سطحی از غنیسازی را انجام میدهد، و هشدار داده که این مقدار اورانیوم میتواند به سرعت به ۹۰ درصد غنیسازی که برای ساخت سلاح هستهای کافی است، ارتقا یابد.
آینده مذاکرات میان تهران و واشنگتن؛ صلح یا درگیری؟
با وجود اصرار ترامپ بر مذاکره و تلاش او برای جلوگیری از درگیری نظامی، موضعگیری سرسختانه رهبر جمهوری اسلامی، افزایش غنیسازی اورانیوم، و تهدیدهای متقابل دو کشور، احتمال دستیابی به توافق را دشوار کرده است. اکنون باید دید که آیا دو طرف میتوانند به راهحلی دیپلماتیک برسند یا تنشها به درگیریهای جدیتر منجر خواهد شد